Trafik Kuralları

Genel Kurallar

Karayollarında trafiğin akışı: MADDE 46- Karayollarında trafik sağdan akar.

Aksine bir işaret bulunmadıkça sürücüler:

a) Araçlarını, gidiş yönüne göre yolun sağından, çok şeritli yollarda ise yol ve trafik durumuna göre hızının gerektirdiği şeritten sürmek, b) Şerit değiştirmeden önce gireceği şeritte, sürülen araçların emniyetle geçişini beklemek, c) Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmemek, d) Gidişe ayrılan en soldaki şeridi sürekli olarak işgal etmemek, e) İki yönlü trafiğin kullanıldığı dört veya daha fazla şeritli yollarda aksine bir işaret bulunmadıkça, motosiklet, otomobil, kamyonet ve otobüs dışındaki araçları kullananlar, geçme ve dönme dışında en sağ şeridi izlemek, zorundadırlar. Karayollarının belirli kesimlerinde, bu yollardan faydalanma zorunda olan hayvan sürücüleri, hayvanlarını veya hayvan sürülerini gidiş yönünde yolun en sağından ve en az genişlik işgal ederek ve imkan olduğunda taşıt yolu dışından götürmek zorundadırlar. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3.600.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Trafik işaretlerine uyma:

MADDE 47 - Karayollarından faydalananlar aşağıdaki sıralamaya göre; a) Trafiği düzenleme ve denetimle görevli trafik zabıtası veya özel kıyafetli ve işaret taşıyan diğer yetkili kişilerin uyarı ve işaretlerine, b) Trafik ışıklarına, c) Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara, d) Trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen diğer kural, yasak, zorunluluk veya yükümlülüklere, uymak zorundadırlar. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Trafik zabıtası veya diğer yetkililerin dur işaretlerine, ışıklı trafik işaretlerinden kırmızı renkli olanına ve sesli işaretlere uymayan sürücüler, 3.600.000 lira, diğer trafik işaretlerine uymayan sürücüler, 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Alkollü içki , uyuşturucu veya keyif verici maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı:

MADDE 48- Uyuşturucu veya keyif verici maddeleri almış olanlar ile alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır. Uyuşturucu veya keyif verici maddelerin cinsleri ile alkollü içkilerin etki dereceleri ve kandaki miktarları tespit usulleri ve muayene şartları hazırlanacak yönetmelikte Sağlık Bakanlığı'ın görüşüne uygun olarak düzenlenir. Bu madde hükmüne uymayan sürücüler derhal araç kullanmaktan men olunur. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md. ) Toplu taşım araçlarında sigara içilemez. Sigara içenler hakkında 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun hükümleri uygulanır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Yönetmelik ile belirtilen miktarların üzerinde alkollü araç kullandığı tespit edilen sürücülerin, birinci defada üç ay, ikinci defada bir yıl süreyle sürücü belgeleri ellerinden alınır. Her iki seferinde ayrıca, 7.200.000 lira para cezası uygulanır. Üçüncü defasında ise beş yıl süre ile sürücü belgeleri ellerinden alınır ve bir aydan iki aya kadar hafif hapis cezası ile birlikte 7.200.000 lira hafif para cezası uygulanır. Psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonrası uygun görülenlere, geri alma süresi sonunda sürücü belgeleri iade edilir. Psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesinin yapılmasına dair esas ve usuller yönetmelikte gösterilir. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Uyuşturucu veya keyif verici maddeleri alarak araç kullananlara, eylemi başka bir suç oluştursa bile ayrıca, altı ay hafif hapis cezası ile birlikte 28.800.000 lira hafif para cezası uygulanır ve sürücü belgeleri süresiz olarak geri alınır.

Taşıt kullanma sürelerine uyma zorunluluğu:

MADDE 49- Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu taşıt sürücülerinin, taşıt kullanma sürelerine aykırı olarak taşıt kullanması ve bunlara taşıt kullandırılması yasaktır. Taşıt kullanma süreleri ile ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu taşıtları kullanacakların denetimi ve süre dışı kullanmaya devamı önleyici tedbirlerle ilgili uygulanacak esas ve usuller yönetmelikte belirtilir. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne aykırı olarak taşıt kullanan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar. Sürücü aynı zamanda araç sahibi değilse, araç sahibine de 3.600.000 lira, ayrıca işleten veya teşebbüs sahibine de 7.200.000 lira için ceza tutanağı düzenlenir.

Hız kuralları

Hız sınırları: MADDE 50-(Değişik: 17. 10. 1996 - 4199/21 md.) Şehirlerarası karayollarında 90 km/s, otoyollarda 120 km/s hızı geçmemek üzere motorlu araçların cins ve kullanma amaçlarına göre sürülebileceği en çok ve en az hız sınırları yönetmelikle belirlenir. (Değişik: 17. 10. 1996 - 4199/21 md.) İçişleri Bakanlığı yol standartlarını dikkate alarak yukarıda belirtilen hız sınırlarını otomobiller için 20 km/s artırmaya yetkilidir. En çok ve en az hız sınırlarını gösteren işaret levhaları, gerekli görülen yerlere, ilgili kuruluşlarca konulur. Bu Kanunla yetki verilen kuruluşlar tarafından yönetmelikte belirtilen hız sınırları yol ve trafik durumuna göre azaltılabilir veya çoğaltılabilir. Bu hallerde durum trafik işaretleri ile belirtilir ve uygun vasıtalarla duyurulur.

Hız sınırlarına uyma:

MADDE 51- Sürücüler aksine bir karar alınıp işaretlenmemişse yönetmelikte belirtilen hız sınırlarını aşmamak zorundadırlar. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Hız ölçen teknik cihaz veya çeşitli usullerle yapılan tespit sonucu hız sınırlarını; yüzde ondan yüzde elliye (elli dahil) kadar aşan sürücüler 3.600.000 lira, yüzde elliden fazla asan sürücüler 7.200.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar. (Değişik: 17.10.1996 - 4199/22 md.) Hız kuralını ihlal sebebiyle ceza yazılan sürücülerden, suçun işlendiği tarihten geriye doğru (1) yıl içerisinde aynı kuralı (5) defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri (1) yıl süreyle geri alınır. Süresi sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mani hali olmadığı anlaşılanların belgeleri iade edilir. Hız sınırlarının aşılıp aşılmadığını, tespit etmekte kullanılan cihazların yerini tespit veya sürücüyü ikaz eden her türlü cihazın imali, ithali ve araçlarda bulundurulması yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu cihazları imal veya ithal edenler, fiil başka bir suç oluştursa bile ayrıca 18.000.000 lira hafif para cezası ve altı ay hafif hapis cezası ile araçlarında bulunduran işletenler ise 18.000.000 lira hafif para cezası ve iki aydan üç aya kadar hafif hapis cezası ile cezalandırılırlar ve bu cihazların müsaderesine de hüküm olunur.

Hızın gerekli şartlara uygunluğunu sağlamak:

MADDE 52 - Sürücüler :

a) Kavşaklara yaklaşırken, dönemeçlere girerken, tepe üstlerine yaklaşırken, dönemeçli yollarda ilerlerken, yaya geçitlerine, hemzemin geçitlere, tünellere, dar köprü ve menfezlere yaklaşırken, yapım ve onarım alanlarına girerken, hızlarını azaltmak, b) Hızlarını kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmak, c) Diğer bir aracı izlerken yukarıdaki fıkrada belirlenen durumları göz önünde tutarak güvenli bir mesafe bırakmak, d) Kol ve grup halinde araç kullananlar, araçlar arasında yönetmelikte belirtilen esaslara uygun olarak diğer araçların güvenle girebilecekleri açıklıklar bulundurmak, zorundadırlar. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Sürücülerin Uyacağı Diğer Kurallar

Dönüş Kuralları:

MADDE 53- Sağa ve sola dönecek olan sürücüler aşağıdaki kurallara uyarlar.

a) Sağa dönüşlerde sürücüler; 1. Sağa dönüş işaretini vermeye, 2. Sağ şeride veya dönüşe ayrılmış şeride girmeye, 3. Hızını azaltmaya, 4. Dar bir kavisle dönmeye, 5. Dönülen karayolunun gidiş şeridine veya gidiiine ayrılmış en sağ şeridine girmeye, zorunludurlar.

b) Sola dönüşlerde sürücüler; 1. Sola dönüş işareti vermeye, 2. Yolun gidişine ayrılmış olan kısmının soluna yaklaşmaya, 3. Hızını azaltmaya, 4. Dönüşe başlamadan, sağdan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkını vermeye, 5. Dönüş sırasında, karşıdan gelen ve emniyetle durdurulamayacak kadar kavşağa yaklaşmış olan taşıtların geçmesini beklemeye, 6. Gireceği yolun gidişe ayrılan kısmına girmek üzere, dönüşünü yaparken, arkadan gelen ve sola dönecek diğer taşıtları engellememek için, geniş kavisle dönüş yapmaya, 7. Gireceği yolun gidiş yönünde çok şeritli olması halinde, en sağ şerit dışında, uygun bir şeride girmeye, 8. Gireceği yola girdikten sonra en kısa sürede trafiği tehlikeye düşürmeden sağa yaklaşmaya, zorunludurlar.

c) Dönel kavşaklardaki dönüşlerde sürücüler; 1. Dönüş işareti vermeye, 2. Hızını azaltmaya, 3. Orta adaya yakın şeritten kavşağa girmeye, 4. Ada etrafında dönerken gereksiz şerit değiştirmemeye, 5. Gireceği yola yaklaşırken sağa dönüş işareti ile birlikte sağa yaklaşarak Dönel kavşaktan çıkmaya, 6. Gireceği yolun gidiş yönündeki uygun bir şeridine girmeye, 7. Yola girdikten sonra en kısa sürede trafiği tehlikeye düşürmeden sağa yaklaşmaya, zorunludurlar.

d) Dönel kavşaklardaki geriye dönüşlerde sürücüler, sola dönüş halindeki kurallara uymakla birlikte, orta ada etrafında dönerken Gireceği yola yaklaşıncaya kadar şeridini muhafaza etmeye de zorunludurlar.

Sağa ve sola dönüşlerde sürücüler kurallara uygun olarak geçiş yapan yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere ve sola dönüşlerde sağdan ve karşıdan gelen trafiğe ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar. Gidişe ayrılmış birden fazla şeridi bulunan yollarda, en sağdaki veya soldaki şerit işaretlenmek suretiyle sadece dönüşlere ayrılabilir. Ayrılmış bu şeritlere bitişik diğer şeritlerden de işaretlenmek suretiyle sağa veya sola dönüşlere izin verilebilir. Bu dönüşler için yukarıdaki (a) ve (b) bentlerindekine benzer manevra yapılır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Geçme kural ve yasakları:

MADDE 54- Sürücülerin geçme sırasında uymak zorunda oldukları kural ve yasaklar şunlardır.

a) Geçme kuralları: Sürücülerin önlerinde giden bir aracı geçmeleri için; 1. Kendisini takip eden sürücülerin kendisini geçmeye başlamamış olması, 2. Önündeki sürücünün başka bir taşıt veya aracı geçme niyetini belirten uyarma işaretini vermemiş olması, 3. Geçeceği aracın hızı ile geçme esnasındaki kendi hızını da göz önüne alarak iki yönlü trafiğin kullanıldığı taşıt yollarında karşıdan gelen trafik dahil karayolunu kullananların tümü için tehlike veya engel olmadan geçme için kullanacağı şeridin yeteri kadar ilerisinin boş olması, zorunludur. Geçme, geçilecek aracın solundaki şeritten yapılır. Geçilecek aracın sürücüsü ses ve ışık cihazları ile uyarılarak, geçerken kullanılan şeritte güvenli mesafe gidildikten sonra işaret verilip izlenecek seride girmekle tamamlanır. Araçların sağından veya banketlerden yararlanmak suretiyle geçmek yasaktır. Ancak herhangi bir araç, başka bir yola, karayoluna bitişik bir mülke girmek veya sola yanaşıp durmak için bu niyetini sola dönüş işareti ile belirtmiş ise bunların sağındaki şeritten geçilebilir. Gidişe ayrılmış yol bölümlerinde, şerit değiştirmemek şartı ile bir şeritteki taşıtların diğer şeritteki taşıtlardan hızlı gitmesi geçme sayılmaz.

b) Geçmenin yasak olduğu yerler; 1. Geçmenin herhangi bir trafik işareti ile yasaklandığı yerlerde, 2. Görüş yetersizliği olan tepelerde ve dönemeçlerde, 3. Yaya ve okul geçitleri yaklaşımında, 4. Kavşaklarda, demiryolu geçitlerinde ve bunların yaklaşımında, 5. Gidiş ve geliş için birer şeridi bulunan iki yönlü trafiğin kullanıldığı köprü ve tünellerde, Sürücülerin önlerindeki bir aracı geçmeleri yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3.600.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Geçilen araçlara ait kurallar:

MADDE 55- Geçilmek istenen araçların sürücüleri:a) Duyulur veya görülür bir geçiş işareti alınca trafiğin iki yönlü kullanıldığı karayollarında taşıt yolunun sağ kenarından girmek, dörtten fazla şeritli veya bölünmüş karayollarında bulunduğu şeridi izlemek ve hızını arttırmamak, b) Dar taşıt yolları ile trafiğin yoğun olduğu karayollarında yavaş gitme nedeni ile kendilerini geçmek için izleyen araçların kolayca ve güvenli geçmelerini sağlamak için; araçlarını elverdiği oranda sağ kenara almak, yavaşlamak, gerekiyorsa durmak, c) Geçiş üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür işaretini alınca, bu araçların kolayca ilerlemelerini sağlamak için taşıt yolu üzerinde yer açmak, gerekiyorsa durmak, zorundadırlar.

54 üncü maddede yazılı durumlar dışında, geçiş yapmak isteyenlere yol vermemek, geçilmekte iken bir başka aracı geçmeye veya sola dönmeye kalkışmak yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Şerit izleme, gelen trafikle karsılaşma, araçlar arasındaki mesafe, yavaş sürme ve geçiş kolaylığı sağlama: MADDE 56- Sürücüler aşağıdaki kurallara ve yasaklara uymak zorundadırlar.

a) Şerit izleme: 1. Sürücülerin geçme, dönme, duraklama, durma ve park etme gibi haller dışında şerit değiştirmeleri veya iki şeridi birden kullanmaları, 2. Kavşaklara yaklaşırken, yerleşim yerleri dışında yüzelli metre, yerleşim yerlerinde ise otuz metre mesafe içinde ve kavşaklarda şerit değiştirmeleri, 3. Araçların cinsine ve hızına uygun olmayan şeritten gitmeleri, 4. İşaret vermeden şerit değiştirmeleri, yasaktır.

b) Gelen trafikle karşılaşma : Sürücüler; iki yönlü trafiğin kullanıldığı taşıt yollarında karşı yönden gelen araçların geçişini zorlaştıran bir durum varsa geçişi kolaylaştırmak için aracını sağ kenara yanaştırmaya, gerektiğinde sağa yanaşıp durmaya, Dağlık ve dik yokuşlu karayollarında karşılaşma halinde, çıkan araç için geçiş güç veya mümkün değilse, güvenli geçişi sağlamak üzere, inen araçlar, varsa önceden sığınma cebine girmeye, sığınma cebi yoksa sağ kenara yanaşıp durmaya, gerektiği hallerde geri gitmeye, zorunludurlar.

c) Araçlar arasındaki mesafe: Sürücüler önlerinde giden araçları yönetmelikte belirtilen güvenli ve yeterli bir mesafeden izlemek zorundadırlar.

d) Yavaş sürme ve yasaklama: Sürücülerin; araçlarını zorunlu bir neden olmadıkça, diğer araçların ilerleyişine engel olacak şekilde veya işaretle belirtilen hız sınırının çok altında sürmeleri, güvenlik nedeni veya verilen herhangi bir talimata uyulması dışında, başkalarını rahatsız edecek veya tehlikeye sokacak şekilde gereksiz ani yavaşlamaları yasaktır.

e) Geçiş kolaylığı sağlamak: Taşıt yolunun dar olduğu yerlerde aksini gösteren bir trafik işareti yoksa, motorsuz araçları kullananlar motorlu araçlara, otomobil, minibüs, kamyonet, otobüs, kamyon, arazi taşıtı, lastik tekerlekli traktör, iş makineleri, yazılış sırasına göre kendisinden öncekilere geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.

(Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Kavşaklarda geçiş hakkı:

MADDE 57- (Değişik:17.10.1996 - 4199/23 md. Değiştirilerek kabul: 25.05.1997- 4262/4 md.) Kavşaklarda aşağıdaki kurallar uygulanır.

a) Kavşağa yaklaşan sürücüler, kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak, dikkatli olmak, geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan vermek zorundadırlar.

b) Trafik zabıtası veya trafik işaret levhası veya ışıklı trafik işaret cihazları bulunmayan kavşaklarda: 1. Bütün sürücüler geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara, 2. Bütün sürücüler doğru geçmekte olan tramvaylara, 3. Doğru gecen tramvay hattı bulunan karayoluna çıkan sürücüler bu yoldan gelen araçlara, 4. Bolünmüş yola çıkan sürücüler bu yoldan geçen araçlara, 5. Tali yoldan ana yola çıkan sürücüler ana yoldan gelen araçlara, 6. Dönel kavşağa gelen sürücüler Dönel kavşak içindeki araçlara, 7. Bir iz veya mülkten çıkan sürücüler, karayolundan gelen araçlara,

c) Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş ise; 1. Motorsuz araç sürücüleri motorlu araçlara, 2. Motorlu araçlardan soldaki, sağdan gelen araca, geçiş hakkını vermek zorundadırlar.

d) Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı; kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak ise, sürücülerin kavşağa girmeleri yasaktır.

e) Trafik zabıtası, yetkili kişi veya trafik ışıklı işareti ile yönetilen kavşaklarda, sürücüler kavşağı en kısa zamanda geçmek zorundadırlar. Sürücülerin gereksiz olarak yavaşlamaları, durmaları, taşıttan inmeleri, taşıt veya araçların motorlarını durdurmaları yasaktır.

f) Aksine bir işareti olmadıkça, bütün kavşaklarda araçlar ray üzerinde hareket eden taşıtlara ilk geçiş hakkını vermek zorundadır. (Değişik: 25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

İndirme ve bindirme kuralları:

MADDE 58- sürücüler aksine bir işaret bulunmadıkça araçlarını gidiş yönlerine göre yolun en sağ kenarında durdurmaya, yolcularının iniş ve binişlerini sağ taraftan yaptırmaya ve yolcular da iniş ve binişlerini sağ taraftan yapmaya zorunludurlar. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler ve yolcular 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Duraklama ve park etme:

MADDE 59-Yerleşim birimleri dışındaki karayolunda zorunlu haller dışında taşıt yolu üzerinde duraklamak veya park etmek yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Zorunlu hallerde gerekli önlemleri almadan duraklayan veya parkeden sürücüler ile zorunlu haller dışında duraklayan veya parkeden sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

MADDE 60 - Taşıt yolu üzerinde:

a) Duraklamanın yasaklandığının bir trafik işareti ile belirtilmiş olduğu yerlerde, b) Sol şeritte ( Raylı sistemin bulunduğu yollar hariç) , c) Yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde, d) Kavşaklar , tüneller, rampalar, köprüler ve bağlantı yollarında ve buralara yerleşim birimleri içinde beş metre ve yerleşim birimleri dışında yüz metre mesafede, e) Görüşün yeterli olmadığı tepelere yakın yerlerde ve dönemeçlerde, f) Otobüs , tramvay ve taksi duraklarında, g) Duraklayan veya park edilen araçların yanında,h) İşaret levhalarına, yaklaşım yönünde ve park izni verilen yerler dışında; yerleşim birimi içinde onbeş metre ve yerleşim birimi dışında yüz metre mesafede, duraklamak yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Park etmenin yasak olduğu yerler ve haller:

MADDE 61 - Taşıt yolu üzerinde; a) Duraklamanın yasaklandığı yerlerde, b) Park etmenin trafik işaretleri ile yasaklandığı yerlerde,c) Geçiş yolları önünde veya üzerinde, d) Belirlenmiş yangın musluklarına her iki yönden beş metrelik mesafe içinde, e) Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının duraklarını belirten levhalara iki yönden onbeş metrelik mesafe içinde, f) Üç veya daha fazla ayrı taşıt yolu olan karayolunda ortadaki taşıt yolunda, g) Kurallara uygun şekilde park etmiş araçların çıkmasına engel olacak yerlerde, h) Geçiş üstünlüğü olan araçların giriş ve çıkışının yapıldığının belirlendiği işaret levhasından onbeş metre mesafe içinde, i) İşaret levhalarında park etme izni verilen süre veya zamanın dışında, j) Kamunun faydalandığı ve yönetmelikte belirtilen yerlerin giriş ve çıkış kapılarının her iki yönde beş metrelik mesafe içinde, k) Park için yer ayrılmamış veya trafik işaretleri ile belirtilmemiş alt geçit, üst geçit ve köprüler üzerinde veya bunlara on metrelik mesafe içinde, l) Park etmek için tespit edilen süre ve şeklin dışında, m) Belirli kişi, kurum ve kuruluşlara ait araçlara, yönetmelikteki esaslara göre ayrılmış ve bir işaret levhası ile belirlenmiş park yerlerinde, n) Ayrıca yönetmelikte belirtilen haller dışında yaya yollarında, park etmek yasaktır.

(Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar. Yasaklara aykırı park edilmiş araçlar trafik zabıtasınca kaldırılabilir. Yasaklanan yerlerde ve hallerde park edilmiş olan araçların hangilerinin hangi şartlarda, kaldırılıp götürüleceği, götürülme sırasında zarara ve ziyana uğratılmaması için alınacak önlemler ile kaldırma ve götürme giderlerinin tahsili usul ve esasları yönetmelikte gösterilir. Kaldırılıp götürülen araçların giderleri ile verilen ceza, sürücüsü veya sahibince ödenmeden araç teslim edilmez.

Karayolu üzerinde park etme izni verilmeyen araçlar:

MADDE 62 - Yerleşim birimleri içindeki karayolunda, bir trafik işaretiyle izin verilmedikçe ve yükleme, boşaltma, indirme, bindirme, arızalanma gibi zorunlu nedenler dışında kamyon, otobüs ve bunların katarları, lastik tekerlekli traktörler ile her türlü iş makinelerinin park edilmesi yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Araçların ışıklandırılması :

MADDE 63 - Karayolunda trafiğe çıkan bütün araçların, nicelik ve nitelikleri yönetmelikte belirtilen şartlara uygun ışık donanımı bulundurmaları zorunludur. Işık donanımına ait ayrıntılar yönetmelikte gösterilir. Kanun ve yönetmelikte belirtilmeyen lambalar trafik zabıtasınca söktürülür. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 7.200.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Işıkların kullanılması:

MADDE 64 - Araçların sürülmesi sırasındaki zorunluluk ve yasaklar aşağıda gösterilmiştir.

a) Zorunluluklar : 1. (Değişik:17.10.1996 - 4199/24 md.) Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında geceleri seyrederken, yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, benzeri yer ve hallerde uzağı gösteren ışıkların yakılması, 2. (Değişik:17.10.1996 - 4199/24 md.) Geceleri, yerleşim birimleri dışında karayollarındaki karsılaşmalarda, bir aracı takip ederken, bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar ve yerleşim birimleri içinde, gündüzleri ise görüşü azaltan sisli, yağışlı ve benzeri havalarda yakını gösteren ışıkların yakılması, 3. Kuyruk (arka kenar) ışıklarının uzağı veya yakını gösteren ışıklar veya sis ışıkları ile birlikte kullanılması, zorunludur.

b) Yasaklar: 1. Gece sis ışıklarının sisli, karlı ve sağnak yağmurlu havalar dışında diğer farlarla birlikte yakılması, 2. Dönüş ışıklarının geç anlamında kullanılması, 3. Karşılaşmalarda ışıkların söndürülmesi, 4. Öndeki aracı geçişlerde uyarı için çok kısa süre dışında uzağı gösteren ışıkların yakılması, 5. Yönetmelikte belirlenecek esaslara aykırı olarak ışık takılması ve kullanılması, 6. Sadece park lambaları ile seyredilmesi, yasaktır.

(Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri ile (b) bendi hükümlerine uymayanlar 1.800.000 lira, birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendi hükümlerine uymayan sürücüler 3.600.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Araçların yüklenmesi:

MADDE 65 - (Değişik: 18/11/1986 - 3321/1 md.) Araçların yüklenmesinde yönetmelikte belirtilen ölçü ve esaslara aykırı olarak: a) Taşıma sınırı üstünde yolcu alınması, b) Taşıma sınırı üstünde yük alınması veya taşıma sınırı aşılsın veya aşılmasın dingil ağırlıklarını aşacak şekilde yüklenmesi, c) Karayolu yapısı ve kapasitesi ile trafik güvenliği bakımından tehlikeli olabilecek tarzda yükleme yapılması, d) Tehlikeli ve zararlı maddelerin gerekli izin ve tedbirler alınmadan taşınması, e) Ağırlık ve boyutları bakımından taşınması özel izne bağlı olan eşyanın izin alınmadan yüklenmesi, taşınması ve taşıttırılması, f) Gabari dışı yük yüklenmesi, yük üzerine veya araç dışına yolcu bindirilmesi, g) Yükün karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak, gürültü çıkaracak şekilde yüklenmesi, h) Yükün, her çeşit yolda ve yolun her eğiminde dengeyi bozacak, yoldaki bir şeye takılacak ve sivri çıkıntılar hasıl edecek şekilde yüklenmesi, i) Sürücünün görüşüne engel olacak, aracın sürme güvenliğini bozacak ve tescil plakaları, ayırım işaretleri, dur ve dönüş ışıkları ile yansıtıcıları örtecek şekilde yüklenmesi, j) Çeken ve çekilen araçlarla ilgili şartlar ve tedbirler yerine getirilmeden araçların çekilmesi, yasaktır.

Gerekli hallerde kamyon, kamyonet, römork ve yarı römorklarla yolcu veya yükle birlikte yolcu taşınabilmesine ilişkin esaslar yönetmelikte belirtilir. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Birinci fıkranın (a) bendi hükümlerine uymayanlar 1.800.000 lira, (c), (f), (g), (h), (i) ve (j) bentleri hükümlerine uymayanlar 3.600.000 lira, (b), (d) ve (e) bentlerindeki hükümlere uymayanlar 7.200.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Ayrıca, bütün sorumluluk ve giderler araç işletenine ait olmak üzere, fazla yolcular en yakın yerleşim biriminde indirilir. Bu maddenin (b), (d) ve (e) bentlerindeki şartlara uymayan yük taşımasında kullanılan taşıtlar, gerekli şartlar sağlanıncaya kadar trafikten men edilir.

(Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Sürekli ve süreksiz olarak yük naklettiren kamu kurum ve kuruluşları ve gerçek ve tüzel kişilere ait işletmeler, yük nakli yaptırdıkları araçların azami toplam ağırlıklarını dikkate alarak yükleme yapmak zorundadırlar. Bu hükme aykırı hareket edenler hakkında her araç için 72.000.000 lira para cezası uygulanacağı gibi araçlar trafikten men edilir. Ancak, maden ocaklarından çıkarılan tartılamayan dökme ve blok yüklerin ve zirai ürünlerin stok mahalline ve kısa mesafeli taşınmalarında araçların istiap hadlerini yüzde onbeş oranında aşabilmeleri mümkündür. Ancak ağırlık kontrolü ile tartı toleransları yönetmelikte belirlenir. Uluslararası yük taşımacılığına ilişkin konularda ikili ve çok taraflı anlaşma hükümleri saklıdır.

Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücüleri ile ilgili kurallar:

MADDE 66- Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerine aşağıdaki kurallar uygulanır. a) Ayrı bisiklet yolu varsa , bisiklet ve motorlu bisikletlerin taşıt yolunda, Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosikletlerin yayaların kullanmasına ayrılmış yerlerde, Bunlardan ikiden fazlasının taşıt yolunun bir şeridinde yan yana sürülmesi yasaktır. b) Bisiklet sürenlerin en az bir elleri, motorlu bisiklet sürenlerin manevra için işaret verme hali dışında iki elleri ve motosiklet sürenlerin devamlı iki elleri ile taşıtlarını sürmeleri ve yönetmelikte belirtilen güvenlik şartlarına uymaları zorunludur. c) Bisiklet, motorlu bisiklet ve sepetsiz motosiklet sürücülerinin, sürücü arkasında yeterli bir oturma yeri olmadıkça başka kişileri bindirmeleri ve yönetmelikte belirtilen sınırdan fazla yük taşımaları yasaktır. Sürücü arkasında ayrı oturma yeri olan bisiklet, motorlu bisiklet ve sepetsiz motosikletlerle bir kişiden fazlası taşınamaz. ( Değişik: 25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3.600.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Araç manevralarını düzenleyen kurallar:

MADDE 67- Manevralarda aşağıdaki kurallar uygulanır. a) Sürücülerin, park yapmış taşıtlar arasından çıkarken, duraklarken taşıt yolunun sağına veya soluna yanaşırken, sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar için tehlike doğurabilecek ve bunların hareketlerini zorlaştıracak şekilde davranmaları yasaktır. b) Yönetmelikte belirtilen şartlar dışında geriye dönmek veya geriye gitmek yasaktır. İzin verilen hallerde bu manevraları yapacak sürücüler, karayolunu kullananlar için tehlike veya engel yaratmamak zorundadır. c) Dönüşlerde veya şerit değiştirmelerde sürücülerin niyetlerini dönüş işaret ışıkları veya kol işareti ile açıkça ve yeterli şekilde belirtmesi , işaretlerin manevra süresince devam etmesi ve biter bitmez sona erdirilmesi zorunludur. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 1.800.000 lira para cezası ile

Yayalar, Hayvanla Çekilen veya Elle Sürülen Araçlarla

Yayaların uyacakları kurallar:

MADDE 68 - Yayaların uyacakları kurallar aşağıda belirtilmiştir.

a) Yayalar, aşağıda sayılan haller dışında, taşıt yolu bitişiğinde ve yakınında yaya yolu, banket veya alan varsa burada yürümek zorundadırlar. 1. Yönetmelikte belirtilen tedbirler alınmak şartı ile diğer yayalar için ciddi rahatsızlık verecek boyutta eşyaları iten veya taşıyan kişiler ile, taşıt yolunun en sağ şeridinden fazla kısmını işgal etmemek, gece ve gündüz görüşün az olduğu hallerde de imkan oranında tek sıra halinde yürümek şartı ile bir yetkili veya görevli yönetiminde düzenli şekilde yürüyen yaya kafileleri taşıt yolu üzerinde yürüyebilir. 2. Yayaların yürümesine ayrılmış kısımların kullanılmasının mümkün olmaması veya bulunmaması hallerinde yayalar, bisiklet trafiğine engel olmamak şartı ile bisiklet yolunda bisiklet yolu yoksa taşıt yolu üzerinde, imkan oranında taşıt yolu kenarına yakın olmak şartı ile yürüyebilirler. 3. Her iki tarafında, yaya yolu ve banket bulunmayan veya kullanılır durumda olmayan iki yönlü trafiğin kullanıldığı karayollarında yaya kafileleri dışındaki yayalar, taşıt yolunun sol kenarını izlemek zorundadır.

b) Taşıt yolunun karşı tarafına geçmek isteyen yayaların taşıt yolunu, yaya ve okul geçidi ile kavşak giriş ve çıkışları dışında herhangi bir yerden geçmeleri yasaktır. Yayalar, bu yerlerden geçerken; 1. Yaya ve okul geçitlerinin bulunduğu yerlerde, geçitte yayalar için ışıklı işaret varsa bu işaretlere uymak, 2. Geçitte yayalar için ışıklı işaret yoksa ve geçit sadece taşıt trafiği ışıklı işareti veya yetkili kişi tarafından yönetiliyorsa, geçecekleri doğrultu açıldıktan sonra taşıt yoluna girmek, 3. Işıklı işaret veya yetkili kişilerin bulunmadığı geçitlerde veya kavşaklarda güvenlikleri açısından yaklaşan araçların uzaklık ve hızını göz önüne almak, zorundadırlar. Ancak, yüz metre kadar mesafede yaya geçidi veya kavşak bulunmayan yerlerde yayalar, taşıt trafiği için bir engel teşkil etmemek şartı ile ve yolu kontrol ederek kendi güvenliklerini sağladıktan sonra en kısa doğrultuda ve en kısa zamanda taşıt yolunu geçebilirler. c) Yaya yollarında, geçitlerde veya zorunlu hallerde taşıt yolu üzerinde bulunan yayaların, trafiği engelleyecek veya tehlikeye düşürecek şekilde davranışlarda bulunmaları veya buraları saygısızca kullanmaları yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan yayalar 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar. Hayvanla çekilen, elle sürülen araçları sürenler ile hayvan sürücülerine ait kurallar:

MADDE 69 - Yerleşim birimleri dışındaki karayolunda, taşıt yolu üzerinde zorunlu haller dışında hayvan bulundurmak, karayollarının yasaklanmamış, kesimlerinde ise hayvanla çekilen veya elle sürülen araçları, hayvanları, hayvan sürücülerini ve binek hayvanlarını trafik kurallarına uymadan sürmek ve bunları sürme yeteneğinden yoksun kimselerin yönetimine vermek veya başıboş bırakmak yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar. Ancak, başı boş hayvan bırakma yasağına riayet etmeyerek trafik kazasına sebebiyet veren faile üç ay hafif hapis cezası uygulanır. Taşıt yolunu kullanmak zorunda olan hayvan, sürü ve kümelerini sevk ve idare edenler, yönetmelikte belirtilen usul ve şartlara uymak zorundadırlar.

Yarış ve koşulara ait kurallar:

MADDE 70 - Yarış ve koşularda trafik güvenliği bakımından aşağıdaki kurallar uygulanır. a) Bir il sınırı içindeki karayolları üzerinde yapılacak yarış ve koşular için o ilin valiliğinden, b) Birden fazla il sınırları içindeki şehirlerarası karayolları üzerinde yapılacak milli ve milletlerarası yarış ve koşular için İçişleri Bakanlığı'ndan izin alınması zorunludur. Bu izin verilirken Bayındırlık Bakanlığı'nın uygun görüşü alınır. İzinsiz yapılan yarış ve koşular görevlilerce derhal durdurulur. Yarış ve koşularda trafik güvenliği yönünden uygulanacak usul ve şartlar yönetmelikte gösterilir. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 7.200.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Çeşitli kurallar

Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar ve sürme kuralları:

MADDE 71- Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar, öncelik sırasıyla şunlardır:

a) Cankurtaran araçları, yaralı veya acil hasta taşıyan araçlar, b) İtfaiye araçları, c) Hükümlü veya sanığı takip eden veya emniyet ve asayişi korumak için acele olay yerine giden zabıta araçları, d) Bir trafik suçu işleyerek kaçan aracı takip eden veya trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine gitmekte olan görevlilere ait araçlar, e) Alarm sırasında sivil savunma hizmetlerinde görevli bulunan araçlar, f) Koruma ile görevli ve korunan araçlar,

Bu araçlar, görev halinde iken geçiş üstünlüğü hakkına sahiptir. Bu hak, halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak, duyurulur ve görünür geçiş üstünlüğü işaretini vermek şartı ile kullanılır. Bu araçlar, bu kanun ve yönetmelikte yazılı trafik kısıtlama ve yasaklarına bağlı değildir. Bunların birbirleri ile karşılaşmalarında birinin diğerine göre geçiş üstünlüğü yukarıda yazılı olan sıraya göredir. Zorunluluk olmadığı hallerde geçiş üstünlüğünü kullanmak yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Zorunluluk olmadığı halde gereksiz geçiş üstünlüğü hakkını kullanan sürücüler 1.800.000 lira para cezası cezalandırılırlar.

Ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazlarının kullanılması:

MADDE 72 - Araçlarda ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları yönetmelikte gösterilen şartlara uygun olarak ve kamunun rahat ve huzurunu bozmayacak şekilde kullanılabilir.

(Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Kanun ve yönetmelikte belirtilen şartlara uymayan ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları ile sürücünün izleme ve kullanma sahası içinde yer alan görüntü cihazları araçlardan söktürülür.

Tedbirsiz ve saygısız araç sürme :

MADDE 73 -(Değişik: 17. 10. 1996 - 4199/27 md.) Karayolunda araçların kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya kişilere zarar verecek şekilde saygısızca sürülmesi, araçlardan bir şey atılması veya dökülmesi, seyir halinde sürücülerin, cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarını kullanması yasaktır. (Değişik: 25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Yaya ve okul geçitleri :

MADDE 74 -Görevli bir kişi veya ışıklı trafik bulunmayan, ancak başka bir trafik işareti ile belirlenmiş yaya veya okul geçitlerine yaklaşırken bütün sürücüler, araçlarını yavaşlatmak ve bu geçitlerden geçen veya geçmek üzere bulunan kişilere ve öğrencilere ilk geçiş hakkini vermek zorundadırlar. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 3.600.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Okul taşıtları :

MADDE 75 - Okul taşıtlarının " DUR" işaretini yaktıkları hallerde bütün araçların durması zorunludur. "DUR" işaretinin sadece öğrencilerin binmeleri veya inmeleri sırasında ve yönetmelikte belirtilen hallerde yakılması zorunludur. Okul taşıtlarının çalıştırılması şartları, zamanları ve nitelikleri yönetmelikte gösterilir. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3.600.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Demiryolu geçitleri :

MADDE 76 - Demiryolu geçitlerinde : a) Sürücülerin demiryolu geçitlerini, geçidin durumuna uygun olmayan hızla geçmeleri, ışıklı veya sesli işaretin vereceği "DUR" talimatına uymamaları, taşıt yolu üzerine indirilmiş veya indirilmekte olan tam veya yarım bariyerler varken geçide girmeleri yasaktır.b)Işıklı işaret veya bariyerlerle donatılmamış demiryolu geçitlerini geçmeden önce, sürücülerin durmaları, herhangi bir demiryolu aracının yaklaşmadığına emin olduktan sonra geçmeleri zorunludur. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3.600.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Çocuk , hasta ve sakat taşıtları, gözleri görmeyen yayalar, yürüyüş kolları:

MADDE 77 - Bu kanun açısından; a) Çocuk , hasta ve sakatlara ait motorsuz taşıtların sürücülerine, yayalarla ilgili hükümler uygulanır.b) Gözleri görmeyen ve yönetmelikte gösterilen özel işaret ve benzerlerini taşıyan kişilerin, taşıt yolu üzerinde bulunmaları halinde, bütün sürücülerin yavaşlamaları ve gerekiyorsa durmaları ve yardımcı olmaları zorunludur. c) Bir yetkili veya görevli yönetimindeki yürüyüş kolları arasından geçmek yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükmüne uymayan sürücüler 3.600.000 lira, (c) bendi hükmüne uymayan sürücüler 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Sürücülerin ve yolcuların koruyucu tertibat kullanma zorunluluğu:

MADDE 78- Belirli sürücülerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında koruyucu tertibat kullanmaları zorunludur. Kullanma ve yolların özelliği gözetilerek hangi tip araçlarda sürücülerinin ve yolcularının şehir içi ve şehirlerarası yollarda hangi şartlarda hangi koruyucu tertibatı kullanacakları ve koruyucuların nitelikleri ve nicelikleri ile emniyet kemerlerinin hangi araçlarda hangi tarihten itibaren kullanılacağı yönetmelikte belirtilir. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayanlar 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Karayolu üzerindeki park yerlerinde ücret almaya yetkililer:

MADDE 79 - Karayolu üzeri park yerindeki araçlar için sadece karayolunun bakımından sorumlu kuruluş birimlerince ücret alınabilir.Bunlar dışında hiçbir gerçek veya tüzel kişi herhangi bir şekilde para alamaz.Bu park yerleri hiçbir şekilde kiralanamaz. Park ücreti, alınma şekli ve diğer esaslar yönetmelikte belirtilir. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayanlar 1.800.000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Diğer kurallar :

MADDE 80 - Trafikle ilgili diğer kurallar ile tehlikeli madde taşıyan araçlar, çeken, çekilen araçlar, kol ve grup halinde seyreden araçlar ve hayvan sürüleri, taşıma sınırı ve gabari ölçüleri ile yük ve yolcu taşınması ile ilgili diğer kurallar ve şartlar yönetmelikte gösterilir.